Sadece Türkiye’nin değil Dünya Çocuk Tiyatrosu tarihine adını altın harflerle yazdıran, kardeşi Turgut Denizer ile bir döneme damga vuran ve ülkemizin önde gelen çocuk-gençlik tiyatrosu AÇOK’u kuran Ümit Denizer, beyin kanaması nedeniyle hayatını kaybetti. Tiyatro oyunculuğu, yazarlık, eleştirmenlik ve yönetmenlik gibi çeşitli alanlarda çalışmalar yürüten Ümit Denizer, sanat yaşamı boyunca birçok ödüle değer görüldü.
Tiyatro Gazetesi tarafından düzenlenen Uluslararası Anadolu Tiyatro Ödülleri kapsamında her yıl verilen AÇOK ödülü, Ümit Denizer ve Turgut Denizer’in önerileriyle belirleniyordu. Tiyatro Gazetesi ve Uluslararası Anadolu Tiyatro Ödülleri Seçici Kurulu olarak, AÇOK ödüllerini ve değerli ustamız Ümit Denizer’in hatırasını yaşatmaya devam edeceğiz.
Yaşamı:
1948 yılında Ankara’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini subay olan babasının görev yaptığı çeşitli Anadolu illerinde yaptı. Yükseköğrenimini İstanbul’da Yıldız Devlet Mühendislik Mimarlık Akademisi Harita Mühendisliği Bölümünde yaptı. Üsküdar Halkevi’nde tiyatro çalıştı. Kardeşi Turgut Denizer ile birlikte Ayla ve Beklan Algan yönetimindeki LCC Tiyatro Okulu‘nda tiyatro eğitimi aldı. Muhsin Ertuğrul ve Haldun Taner‘in teşvikiyle 1973 yılında, Türkiye’nin ilk bağımsız çocuk-gençlik tiyatrosu kabul edilen Anadolu Çocuk Oyunları Kolu (AÇOK olarak bilinir) tiyatro topluluğunu kurdu. Karşılıklı konuşmaların en aza indirildiği görsel oyun tarzını benimseyen bu topluluğun sahnelemesi için oyunlar yazdı. “Mutluluklar Ülkesi”, “Leke, Çizgi / Benek, Renk”, “Mor Gezegen”, “Keloğlan”, “Avrupa’ya Avrupa’ya”, “Aksak Timur ile Hoca Nasreddin” ve “Uçan Şemsiye” adlı çocuk oyunları AÇOK tarafından sahnelendi.
Yetişkinler için yazdığı ilk oyunu, Ferhad ile Şirin’dir. Oyun, 1975 yılında AÇOK tarafından Turgut Denizer’in yönetmenliğinde sahnelendi ve İsmet Küntay Ödülü‘ne değer görüldü.
Ferhad ile Şirin 1975 yazında sahnelenmeye devam ederken Denizer, AÇOK’un Almanya’da bir çocuk oyunları festivalinde sahnelemesi için Keloğlan adlı çocuk oyununu yazdı. Eser, ilk kez 28 Eylül 1975 günü Hamburg‘da oynandı ve yurtdışında temsil edilen ilk Türk çocuk tiyatrosu oyunu oldu. Seçkin Selvi yönetimindeki “Tiyatro/76” tarafından; Türkiye’deki bütün çocuk-yetişkin oyunlarının içinden; “1976 Yılın Oyunu” ödülüne layık görüldü. Oyun, Türkiye’de sekiz sezon sahnelendi.
Ümit Denizer, Turgut Denizer ile birlikte Muhsin Ertuğrul’un hayatını oyun haline getirdi. “Perdeci” adını verdikleri bu oyun Denizerlerin yönetiminde İstanbul Tiyatro Festivali sırasında seyir halinde bir Boğaziçi vapurunun içinde ve Boğaziçi iskelelerinde sergilendi; Tiyatro Eleştirmenleri Birliği Ödülü’ne değer görüldü.
Denizer, Adalet Sizsiniz (Sokrates, Galileo, Sacco, Vanzetti) adlı oyunu ile 2012 yılı Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü’ne değer görüldü. Oyun, AYSA Prodüksiyon Tiyatrosu tarafından sahnelendi.